Kinh tế Trung Quốc phát đi những tín hiệu đáng lo ngại

Kết quả khảo sát khu nh số hôm thứ Hai đầu tuần vực tư nhân vừa được Caixin/S&P Global công cho thấy, Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) trong lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc chỉ đạt mức 50,5 trong tháng 6. Kết quả này cho thấy sự giảm tốc so với mức 50,9 của tháng 5, dù vẫn cao hơn ngưỡng dự báo 50,6.

Hồi cuối tuần trước, các số liệu từ Cơ quan Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) cũng cho thấy, lĩnh vực sản xuất của nước này trong tháng 6 đã thu hẹp tháng thứ ba liên tiếp, trong khi lĩnh vực phi sản xuất cũng chậm lại, khi số lượng đơn đặt hàng mới đều suy giảm. Số lượng việc làm cũng giảm trên cả hai lĩnh vực, phản ảnh tình trạng thất nghiệp dai dẳng, đặc biệt là trong giới trẻ, đang ngày càng trở nên trầm trọng hơn.

Trong những tháng gần đây, giới chức Trung Quốc đã tiến hành cắt giảm thuế cho các nhà xuất khẩu và để đồng nhân dân tệ giảm giá, nhằm duy trì vị thế dẫn đầu của nước này trong thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực đó, nhu cầu từ thị trường nước ngoài đối với hàng hóa Trung Quốc tiếp tục suy giảm.

Thành phần đơn đặt hàng xuất khẩu mới trong chỉ số PMI sản xuất tháng 6 tiếp tục giảm xuống mức thấp nhất trong năm tháng là 46,4; trong khi chỉ số cho các đơn đặt hàng mới nói chung cũng bị thu hẹp ở mức 48,6.

Trong khi đó, các hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ - động lực chính cho đà hồi phục của kinh tế Trung Quốc sau đại dịch, tiếp tục suy yếu, giảm từ mức 53,8 trong tháng 5 xuống 52,8 trong 5 tháng 6. Đây cũng là mức thấp nhất của chỉ số này kể từ tháng 12-2022, thời điểm Trung Quốc dỡ bỏ các biện pháp hạn chế phòng dịch Covid-19.

Chi số việc làm trong lĩnh vực phi sản xuất chỉ đạt mức 46,8 trong tháng 6, đánh dấu tháng giảm thứ tư liên tiếp, trong khi chỉ số cho các đơn đặt hàng mới cũng giảm tháng thứ hai liên tiếp, xuống mức 49,5.

Chỉ số phụ theo dõi hoạt động xây dựng đã giảm từ 58,2 trong tháng 5 xuống 55,7 trong tháng 6, mức thấp nhất trong vòng sáu tháng qua, trong bối cảnh đã phục hồi ngắn ngủi của thị trường bất động sản đang dần chững lại.

Một dữ liệu riêng biệt khác được công bố hôm thứ Sáu cũng làm tiêu tan hy vọng về triển vọng phục hồi bền vững của thị trường bất động sản. Theo Công ty dữ liệu ngành China Real Estate Information Corp, doanh số bán nhà của 100 công ty phát triển bất động sản hàng đầu Trung Quốc trong tháng 6 đã giảm 28,1% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái, một sự chênh lệch lớn với mức tăng 6,7% trong tháng 4.

Cũng theo ông Wang Zhe, chuyên gia kinh tế cấp cao của Caixin Insight Group “chỉ số PMI sản xuất tháng 6, đã cho thấy nhiều vấn đề của nền kinh tế, từ thị trưởng việc làm ngày càng khắc nghiệt, cho tới áp lực giảm phát gia tăng và tâm lý lạc quan suy yếu".

Trong một tuyên bố được đưa ra vào cuối ngày thứ Sáu tuần trước sau cuộc họp hàng quí của Ủy ban Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã thừa nhận nhu cầu yếu và tăng trưởng chậm chạp là nguyên nhân dẫn đến sự phục hồi chậm và không đồng đều. PBoC cũng nhắc lại rằng chính sách tiền tệ phải “chính xác và mạnh mẽ”.

Tuy nhiên, kết quả một cuộc khảo sát được công bố hôm thứ Sáu cho thấy gói kích thích tiền tệ của Trung Quốc trong tháng 6 đã không làm tăng nhu cầu vay trong quí 2, ngay cả chi phí đi vay dành cho các doanh nghiệp đã thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái.

Điều này nhấn mạnh những khó khăn mà Chính phủ Trung Quốc phải đối mặt, đồng thời đặt ra nghi ngờ về việc liệu các đợt cắt giảm lãi suất mới nhất với mức độ khá khiêm tốn có thực sự hiệu quả hay không. Theo giới phân tích, trong khi giảm chi phí đi vay, các biện pháp này đã không giải quyết được áp lực nhu cầu sụt giảm đang xảy ra với các doanh nghiệp, gia đình tại Trung Quốc.

Các chuyên gia lo ngại, Trung Quốc đang phải đối mặt với một loạt thách thức có thể đe dọa đến tiềm năng tăng trưởng dài hạn của nước này, nếu không tiến hành những biện pháp quyết liệt, như trường hợp của Nhật Bản trong thập niên 1980.

Nguồn: WSJ, CNBC, SCMP, The Economist, Bloomberg

Theo Song Thanh – Báo Kinh tế Sài Gòn