Dù Fed không điều chỉnh hạ lãi suất trong tháng 6 như những đồn đoán trước đó, song các chuyên gia vẫn có chung nhận định, áp lực về tỷ giá đối với Việt Nam đã không còn “nóng” như hồi đầu năm.
Sẽ hạ nhiệt vào cuối năm
Hầu hết các chuyên gia đều có chung nhận định, áp lực tỷ giá đã không còn đè nặng lên điều hành chính sách tiền tệ của Việt Nam như hồi đầu năm. Thậm chí có chuyên gia còn bày tỏ góc nhìn lạc quan hơn. TS. Trương Văn Phước, nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cho rằng, ngay cả khi Fed điều chỉnh lãi suất, đồng USD cũng “không có chuyện vượt qua ngưỡng 26.000 VNĐ/USD”.
Lý giải về điều này, TS. Trương Văn Phước cho rằng, đây là nhận xét dựa trên cái nhìn tổng thể chứ không chỉ thuần túy ở góc nhìn về kinh tế. Bởi một sự kiện đáng lưu ý là vào ngày 5-11 tới đây, sẽ diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. “Chúng ta học môn kinh tế chính trị, lãi suất không đơn thuần chỉ là kinh tế. Cũng có thể Fed cắt giảm lãi suất vào tháng 9. Tôi nghĩ điều đó báo hiệu rằng, bất chấp Fed cắt giảm lãi suất tháng 7 hay tháng 9, thì kỳ vọng của thị trường vẫn là USD sẽ giảm giá” - TS. Phước nhận xét.
Từ đầu năm đến nay, VNĐ đã mất giá so với USD gần 5%. Song theo TS. Phước, lẽ ra không nên để cho VNĐ mất giá đến 5% trong 3 tháng, bởi Việt Nam xuất siêu, lạm phát thấp hơn Mỹ, lãi suất VNĐ cao hơn lãi suất USD, tất cả điều này vẫn có thể giúp cho tỷ giá USD/VNĐ ổn định. TS. Phước dự báo, USD sẽ giảm giá ít nhất từ nay đến năm 2027, và lãi suất của Fed sẽ giảm xuống mức 2,75-3% trong vòng 3 năm nữa.
TS. Phước ví von: “Điều mà tôi muốn nói là đừng sử dụng thuốc kháng sinh liều cao để chữa bệnh đường ruột. Nếu xem tỷ giá là đường ruột, thì kháng sinh liều cao là lãi suất. Nếu đẩy lãi suất lên cao để trị lạm phát, tỷ giá thì quá đơn giản, nhưng cái giá phải trả là nền kinh tế đang cần chi phí vốn rẻ để đưa nền kinh tế tăng lên. Tôi cho rằng, những biến số kinh tế vĩ mô của chúng ta là tốt, chỉ có điều chúng ta phải có một không gian để ứng phó trong một thế giới nhiều chuyển động, đặc biệt là vấn đề thể chế”.
Đồng quan điểm trên, ông Pyon Young Hwan, Giám đốc phụ trách mảng Giao dịch ngoại hối và phái sinh của Ngân hàng Shinhan Việt Nam, cho rằng tỷ giá sẽ giảm dần về cuối năm. Thực ra tỷ giá nửa đầu năm 2024 vẫn ở mức cao do bị ảnh hưởng bởi các điều kiện tiêu cực bên ngoài, như đồng Nhân dân tệ suy yếu trước những lo ngại về kinh tế Trung Quốc và các yếu tố nội lực như nhu cầu trong nước trì trệ và tăng trưởng tín dụng thấp. Và tỷ giá sẽ phải giảm dần sau khi NHTW ở các quốc gia lớn bắt đầu cắt giảm lãi suất, cùng với đó là dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng lên.
Thế giới đã kháng cự tốt, chính thức thoát khỏi nguy cơ bị suy thoái kinh tế như nhiều dự báo trước đó. Lạm phát giảm tương đối tích cực, tạo tiền đề cho việc giảm lãi suất sắp tới của các NHTW trên thế giới.
TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cho rằng, về bối cảnh quốc tế và Việt Nam, các yếu tố tác động lớn tới chính sách tiền tệ chung, cụ thể là chỉ số lạm phát của Mỹ, cơ bản không còn đáng lo ngại khi dự báo sẽ kết thúc năm nay ở mức bình quân khoảng 4%, đạt mục tiêu đề ra, và giảm tiếp về dưới 3% trong năm tới. Kể cả trong trường hợp xấu như xảy ra xung đột địa chính trị, với khả năng thích ứng rất tốt của các quốc gia trong bối cảnh có nhiều biến động trên thị trường năng lượng và giá cả, thì xu hướng này vẫn sẽ được duy trì.
Ông Pyon Young Hwan dự báo, tốc độ giảm của tỷ giá có thể chậm hơn so với các nền kinh tế mới nổi khác, do Fed trì hoãn việc cắt giảm lãi suất USD và triển vọng tăng trưởng kinh tế Trung Quốc không cải thiện. Tỷ giá dự kiến giảm dần từ mức 25.090 VNĐ/USD trong quý II xuống 23.910 VNĐ/USD trong quý IV-2024. Bình quân cả năm sẽ ở mức 24.700 VNĐ/USD”.
NHNN đã điều chỉnh chính sách
Thực ra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có bước chuyển về mặt chính sách tiền tệ, với nhiều hành động nhằm kiểm soát biến động tỷ giá, lãi suất và vàng trong tháng 5, nhằm chống lại áp lực mất giá đối với VNĐ. Theo đó, trong các tháng qua, NHNN tiếp tục cân đối thanh khoản trên thị trường mở nhằm duy trì lãi suất liên ngân hàng ở mức cao. Cụ thể, NHNN hút ròng khoảng hơn 106.000 tỷ đồng qua kênh cầm cố và 25.500 tỷ đồng qua kênh tín phiếu trong tháng 5-2024. Tổng quy mô hút ròng trong tháng 5 là khoảng 131.600 tỷ đồng.
Đồng thời, từ ngày 22-4 đến 27-5, NHNN cũng bán ra khoảng 4,1 tỷ USD để kiềm chế đà mất giá của VNĐ, tương đương 105.500 tỷ đồng. Như vậy, việc điều tiết qua thị trường mở kết hợp với bán can thiệp USD, vừa đủ để cân đối lại lượng bơm ròng khoảng 238.100 tỷ đồng trong tháng trước.
Bên cạnh đó, một lượng tiền đồng cũng được hút về qua 9 phiên đấu thầu vàng dù không đáng kể (48.500 lượng vàng, tương đương khoảng 4.300 tỷ đồng). Cùng với đó là tăng lãi suất liên ngân hàng, lãi suất cho vay trên thị trường, rút ngắn chênh lệch đến mức lãi suất cho vay trên thị trường mở về ngang bằng với lãi suất cho vay tái cấp vốn NHNN đang ấn định.
Theo nguồn dữ liệu từ báo cáo của WiGroup (đơn vị cung cấp dữ liệu tài chính, kinh tế, vĩ mô), ước tính NHNN đã bán khoảng hơn 5 tỷ USD để can thiệp cung ngoại tệ thời gian qua. Những biện pháp này theo WiGroup cũng đã giúp tỷ giá dịu đi và áp lực dần giảm.
Theo dự báo, giá dầu cũng như giá cả các loại hàng hóa khác sẽ đi ngang từ nay tới hết năm 2025. Vì vậy, Fed sẽ sớm thực hiện 2 lần cắt giảm lãi suất trong năm nay, bắt đầu từ tháng 9, qua đó tạo thuận lợi cho việc điều hành vĩ mô.
Mong đợi của nhiều nhà đầu tư là Fed sẽ còn 2 lần cắt lãi suất vào tháng 9 và tháng 12, bởi tại cuộc họp ngày 12-6 vừa qua, Fed vẫn giữ nguyên lãi suất 5,25-5,55%.
Theo THANH HÀ – Báo Sài Gòn Giải Phóng – Đầu tư tài chính
