Trưa cuối tuần tháng Sáu, ở bến đò Mã Đà. Những gia đình nhỏ của Sài Gòn thuê các lều nhỏ để chuẩn bị cho đêm nghỉ thảnh thơi bên hồ Trị An (Đồng Nai). Làn gió mát từ mặt hồ cạn nhưng vẫn đủ mang lại không khí trong lành, thoáng đãng để thư giãn trong những ngày nghỉ ngắn hạn.
ìm được một điểm nghỉ mát bên cạnh Sài Gòn như thế này quả tình là quý giá cho những ai mong tìm lại được sự cân bằng. Ngoài hồ Trị An ra, có thể kể đến một vài cái tên như Cần Giờ, nhà vườn Củ Chi, Bình Dương, Nhơn Trạch… Với một điều kiện duy nhất: gia đình bạn may mắn không ở cạnh một đoàn khách hiếu động và ồn ào.
Trở lại lữ quán bến đò Mã Đà, bữa cơm trưa bên hồ đang yên đang lành chợt bị quấy nhiễu bởi một nhóm khách đoàn trẻ tuổi của một công ty đi teambuilding. Những chàng trai áo thun quần cộc khoe hình xăm trổ, những cô gái ăn bận sexy hiện đại đổ xuống từ một chiếc xe du lịch 45 chỗ. Họ rộn ràng tỏa đi chụp hình check-in xong thì bày bàn ăn và kéo loa thùng, mở nhạc sàn dấy động cả một khu vực. Họ ăn uống, văng tục, cụng ly “một hai ba zdô” mà không cần biết đến xung quanh.
Khung cảnh yên tĩnh, buổi trưa nhẹ nhàng của những gia đình, những người già thuê lều trại ở lại với con cái nhỏ đã bị khuấy đảo. Nhiều người phải lặng lẽ chất đồ đạc lên xe di chuyển tìm một điểm khác “lánh nạn”, tránh sự chát chúa của âm thanh nhạc sàn, sự thô thiển khuếch đại qua chiếc loa kéo mỗi khi bia và lời tục trào ra, tránh cả nguy cơ bị họ lôi vào trong các cơn livestream tùy hứng và bất chấp dù đó là không gian riêng của người khác cần tôn trọng.
Điều này cũng xảy ra tại nhiều khu du lịch chuyên nghiệp ở Đà Lạt hay Mũi Né, Vĩnh Hy hay Nha Trang. Cứ hễ có một đám đông đi “teambuilding” là lập tức có loa kéo, karaoke, có chụp hình check-in, livestream và xả rác bừa bãi… vô cùng phiền toái. Nói chung, là có sự ồn ào hỗn tạp ảnh hưởng đến người khác một cách hiển nhiên. Tất cả được ngụy biện dễ dãi bằng câu giải thích, chống chế “Thì vui thôi mà”, “Giải trí ngày nghỉ, phải “xõa” thoải mái đi” nếu được nhắc nhở.
Trong niềm vui tập thể đó, các ý niệm về sự tôn trọng không gian mà người khác cũng cần được nghỉ ngơi, kiếm tìm sự thư giãn dường như hiếm khi được những người trẻ tuổi nhớ tới.
Chuyện thoải mái, tự do tụ họp trong các không gian công cộng, nghỉ dưỡng là được tôn trọng. Nhưng có lẽ kỹ năng du lịch tập thể làm sao để không can thiệp, làm ảnh hưởng đến người khác cũng cần được các công ty, tổ chức lưu ý và cần được nhắc nhở nhân viên kỹ hơn.
Đã có những cuộc “tranh chấp” thậm chí “đụng độ” đáng tiếc xảy ra trong các khu du lịch đại chúng cho đến resort cao cấp chỉ vì có những nhóm khách trẻ không tuân thủ giờ giấc và giới hạn âm thanh. Họ sẵn sàng “sừng cồ” khi được nhắc nhở về phép lịch sự tối thiểu. Tâm lý “cứ bỏ tiền ra thì có quyền sử dụng không gian giải trí theo ý thích” đã dẫn đến rất nhiều hành xử lệch pha văn hóa.
Cách đây không lâu, một người điều hành kinh doanh resort ở Mũi Né than thở rằng, mỗi khi nghe có đoàn khách công ty đặt chương trình teambuilding thuê sảnh, thuê hồ bơi để vui chơi là mừng (khách đông thì người làm dịch vụ nào chẳng mong) nhưng rồi lại thấy ngán ngẩm vì bây giờ hầu hết các nhóm khách trẻ rất ích kỷ, việc kiểm soát giờ giấc, âm thanh để làm sao cho tránh xảy ra phiền toái, đụng chạm đến những khách hàng khác cần sự yên tĩnh là rất khó khăn.
Nhiều khi resort đã bị mất khách lẻ, khách trung thành nhiều năm cũng chỉ bởi lý do đơn giản là thời gian nghỉ dưỡng yên tĩnh một hôm trùng với một nhóm khách đoàn ồn ào, hát hò, dập nhạc sàn thâu đêm. Những người làm dịch vụ đứng trước tình thế này cũng chỉ biết nhận lỗi và cúi đầu chịu đựng những lời than phiền.
Vị điều hành nói trên cũng than thở rằng không thể cứng rắn với các khách đoàn ồn ào bất tuân quy định. Chỉ nhắc nhở họ nhỏ nhẹ, bởi đã có trường hợp resort tự cắt điện khu vực nhạc sàn vui chơi quá giờ và sau đó thì nhận hàng chục đánh giá 1 sao với đủ kiểu “review” phê bình bới móc trên mạng.
Vấn đề là từ đâu mà ngày càng phổ biến một thứ ứng xử quyền lực khách hàng và cậy tập thể trong ứng xử công cộng đến vậy? Câu trả lời chỉ biết đổ cho văn hóa tiêu dùng dịch vụ.
Điều đáng nói, hầu hết trường hợp tệ trạng nói trên lại rơi vào những nhóm người trẻ, những nhân viên văn phòng đi du lịch để kết nối trong nội bộ, để thư giãn sau những thời gian làm việc áp lực. Nhưng một cách vô tình, những nhóm người trẻ tuổi này đã chuyển hóa những áp lực nặng nề của bản thân sang cho người khác một cách vô tư.
*
* *
Một đêm giữa một cồn bãi trên hồ Trị An, có bốn nhóm khách đoàn cắm trại. Ở đây không có nhà tổ chức dịch vụ du lịch chuyên nghiệp, vì thế có bốn cái loa thùng cùng nhau mở nhạc sàn xập xình âm lượng cực đại. Trong đêm tối, có thể thấy một vài gia đình Sài Gòn đưa bọn trẻ con đi cắm trại trải nghiệm thiên nhiên đã bỏ cuộc, gọi đò quay lại bờ để ra thị trấn gần đó thuê khách sạn nghỉ qua đêm mong tìm lại một chút yên tĩnh trong phòng máy lạnh.
Theo Nguyễn An Nam - Báo Kinh tế Sài Gòn
